Av. Saadet Bahar SİVRİ
Merhaba Sevgili Hayvanseverler,
İşlerimden zaman buldukça, TBMM ‘nin resmî sitesine girip arama butonuna “hayvan” kelimesini yazıp, çıkan sonuçları inceliyorum. Bunu alışkanlık haline getirdim. Yine geçenlerde arama butonuna ‘hayvan’ yazınca henüz yeni yayımlanmış bir kanun teklifi ile karşılaştım.
11 Şubat 2021 tarihli 1595 sayılı kanun teklifi, hayvanseverlerin en büyük ihtiyaçlarından birine cevap buluyor. Bilindiği üzere, apartmanlarda hayvan beslenmesine dair en büyük sorun, yönetim planında bunun yasaklanmış olmasıdır.
Peki yönetim planı nedir, bağlayıcılığı ne boyuttadır?
634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre yönetim planı, bütün kat maliklerini bağlayan bir sözleşme niteliğindedir. Ancak kat maliklerinin 4/5 oyuyla değiştirilebilmektedir. Yönetim planlarında kat maliklerini olumsuz etkileyen ve maliklerin ya da kiracıların hayvanları ile yaşamalarını engelleyen hükümler, can dostlarımızın ve ailelerinin yaşamını zora sokmaktadır.
Bu sebeple bahse konu kanunun 28.maddesinde daha net bir düzenleme getirme ihtiyacı doğmuş olmalı ki, kanun teklifi ilgili komisyona sunulmuş. Teklife göre; “Yönetim planında bağımsız bölüm sahiplerinin bir hayvanı sahiplenmesi, barındırmasına ilişkin olarak genel ve soyut ifadelerle hayvan haklarını ihlal edici bir hüküm kararlaştırılamaz.”
Arkadaşlar, madde kanunlaşırsa yönetim planına kimse, hayvan besleyemezsin, bakamazsın gibi maddeleri koyamayacak. Koysa bile kanuna aykırı olduğu için geçersiz kalacak.
Bu zamana kadar böyle bir düzenlemenin yapılmaması birçok mağduriyete yol açtı. Kimseyi rahatsız etmediği halde, ailenin bireyi haline gelmiş bir canlıyı kapı dışarı ettirmek hayvanın yaşam haklarına saldırıdan başka nedir? Her canlı yaşama hakkına sahiptir. İnsanların sahiplenip baktığı birçok hayvan cinsinin sokakta yaşamını sürdürmesi zordur.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür komisyonu tarafından ilan edilen, UNESCO tarafından 1978 yılında düzenlenen ve 1990 yılında halka açıklanan Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 5.maddesi gereği “Bir insanın desteğine ihtiyaç duyan her hayvan uygun beslenme ve bakımı görme hakkına sahiptir.” Buradan hareketle, sokakta yaşayamayacak hayvanların insan desteğiyle yaşaması hayvan için bir haktır. Yönetim planında hayvan kabul edilmemesi konusunda madde konulması, hayvanların en başta yaşama ve bakım görme hakkına müdahaledir.
Yine aynı bildirgenin giriş kısmında “..insanoğlu tarafından hayvanlara saygı gösterilmesinin bir insanın bir diğerine gösterdiği saygıdan ayrı tutulamayacağını dikkate alarak, ilan edilir” denilmektedir. Hayvanlar, aileleri için çok değerlidir. Her ne kadar konuşamasalar da aile bireylerinin canıdır, yoldaşıdır. Her şeyden öte, canlılara canlı olduğu için saygı duymamız gerekir. Sahipli-sahipsiz fark etmeksizin sadece canlı olduğu için. Unutmayalım ki, sevgide serbest, saygıda mecburuz.
Teklifin kanunlaşmasını umut ile bekliyorum. Hepinize keyifli haftalar diliyorum.
Avukat Saadet Bahar SİVRİ
Bursa / Nilüfer
