heymypet
COVID-19 salgınının başından bu yana çok sayıda hayvanın enfekte oluşuyla ilgili haberler gündeme geldi. Kedilerin virüsü en azından laboratuvar ortamında birbirlerine bulaştırabildikleri haberi; dünyanın dört bir yanındaki vizon çiftliklerinde enfekte olan yüz binlerce hayvan günlerce gündemden düşmedi. Koronavirüs ile ilgili son günlerin en önemli gündemi ise COVID-19 aşısı. Akıllardaki en önemli sorulardan biri ise onların da aşıya ihtiyaç duyup duymadığı.
EV HAYVANLARI İÇİN COVID-19 AŞISI İHTİYACI YOK
Henüz bu konuda çok araştırma yapılmadı dolayısıyla sayılar net değil ancak ev hayvanlarının da virüsü kapma oranının insanlarla aşağı yukarı aynı olduğu tahmin ediliyor. Ancak hayvanlar hastalığı çok daha hafif semptomlarla atlatıyorlar. Hatta geçtiğimiz günlerde bilim insanları kedilerin hastalığı çok daha hızlı yendiğini ortaya koydu. Dolayısıyla hayvanlarda COVID-19 aşısı ihtiyacı çok daha düşük.
Hayvanlarda yaygınlaşmakta olan hastalıkların kontrolü üzerine çalışan bir sivil toplum kuruluşu olan EcoHealth Alliance’ın sağlık ve politikadan sorumlu başkan yarcımısı William Karesh, Science dergisine yaptığı açıklamada, “Kediler ve köpekler hastalığın devamlılığı ya da insanlara yayılması konusunda önemli bir rol oynamıyor. Dolayısıyla kamu sağlığı aısından bakıldığında da vir aşıya ihtiyaç yok” diye konuştu.
ABD’de ev hayvanlarının aşılarının ticari anlamda lisanslanmasından sorumlu merci olan Tarım Bakanlığı’nın gündeminde bir COVID-19 aşısı bulunmadığı bildirildi. Bakanlık sözcüsü Joelle Hayden, “Şirketler aşılar üzerinde ar-ge yapmakta serbestler ama bir lisans olmadan bu aşıların satışını ya da dağıtımını yapamazlar” dedi.
DİĞER HAYVANLAR İÇİN COVID-19 AŞISI GEREKLİ Mİ?
Laboratuvar çalışmaları, SARS-CoV-2 virüsünün koyunlardan ispermeçet balinalarına birçok türü etkileyebileceğini gösteriyor. EcoHealth’in bilim ve sosyal yardımdan sorumlu başkan yardımcısı Jonathan Epstein ise listenin başında kuyruksuz maymunların olması gerektiğini söylüyor. Zira geçmişte insanlarda solunum yollarını etkileyen virüslerin bu türler için öldürücü olduğu görülmüştü. Dolayısıyla özellikle Afrika ve Asya’da sayıları azalan türler büyük tehdit altında.
Epstein’i kaygılandıran bir diğer tür ise vizonlar. Vizon çiftliklerindeki salgınlara dikkat çeken Epstein, “Virüsün mutasyona uğrayıp sadece insanlara değil doğal yaşama yayılması da söz konusu” dedi. (Geçtiğimiz günlerde ABD’de böyle bir olay ne yazık ki yaşanmıştı.)
Epstein, vizonların çiftliklerde çok kalabalık halde tutulduğuna dikkat çekerek bunun virüsün yayılımı kolaylaştırdığını da ifade etti. Epstein, insanların vizonlara ve kuyruksuz maymunlara yaklaşırken maske tedbirini kesinlikle bırakmaması gerektiğinin de altını çizdi.
HAYVANLAR İÇİN AŞILAR ÇOK UZAKTA OLMAYABİLİR
Geçtiğimiz hafta Rusya’da vizyonlar ve kediler gibi evcil hayvanlar üzerinde etkili bir aşının araştırmalarının neredeyse sona erdiği duyuruldu. Aşıyla ilgili detaylar açıklanmadı ama konuyla ilgili çalışan devlet kurumu birkaç ay içinde aşıların piyasaya sürülebileceğini söyledi.
ABD’de de Zoetis adlı hayvan ilaçları şirketi bu alanda çalışıyor. Novavax benzeri bir şekilde çalışan bu aşının ilk faz denemelerinde kedilerin ve köpeklerin güçlü bağışıklık tepkileri gösterdikleri anlaşıldı. Ancak aşının hayvanları hastalıktan korumaya yetecek güçte olup olmadığı belli değil.
