Yaşlı kedi sağlığı ve bakımı birtakım incelikler gerektirir. Yaşlı kediler bakım rutinleri, egzersiz ihtiyaçları, beslenmeleri, sağlık kontrolleri açısından gençlerden farklılaşır. Kedini yaşlılığında da sağlıklı ve konforlu tutmak istiyorsan, bunların bilincinde olmak önemlidir.
Herhangi bir ciddi sağlık sorunu olmayan ve iyi bakılan kediler yaşlandıklarında dahi sağlıklı görünürler. Bu ebeveynlerini yanıltabilir. Yine de özel bakım gereksinimleri olduğu detayı göz ardı edilmemelidir. Kediler ortalama 7 ila 10 yaş aralığında yaşlanma evresine girmiş olarak kabul edilirler. Bu andan itibaren bakım rutinlerinde birtakım değişiklikler yapılması ve bazı önlemler alınması gerekir.
Yaşlı kediler sağlık sorunları zamanında tespit edilmediğinde sağlık problemleri daha da ciddileşecektir. Bu sebeple veteriner kontrolleri aksatmadan yapılmalıdır. Bu yazımızda yaşlanmaya başlayan kedilerin öne çıkan ihtiyaçlarını ve bu ihtiyaçların karşılanması için yapman gerekenleri irdeleyeceğiz.
Ortalama kedi ömrü 14-15 yıldır. Bu da kedilerin yaşamlarının yarısından itibaren yaşlanmaya başladığı anlamına gelir. Önce kedi yaşını insan yaşına çevirmeyi öğrenelim.
İnsan yılı olarak kedin kaç yaşında?
İşte kedi yaşının insan yaşında karşılığı:
7 – 44
8 – 48
9 – 52
10 – 56
11 – 60
12 – 64
13 – 68
14 – 72
15 – 76
16 – 80
17 – 84
18 – 88
19 – 92
20 – 96
21 – 100
Yaşlı Kedilerde Gözlenen Değişiklikler
Yaşlı kedileri diğerlerinden ayıran en belirgin özellikleri enerji seviyelerindeki azalmalardır. Genel anlamda düşünürsek, yaşlı kedinlerde gözlenen değişiklikler biz insanlardakilere benzer. Peki başka hangi özelliklerde değişiklikler görürüz?
- Enerjide düşüş
- Tüylerde beyazlama
- İşitme ve görme kaybı
- Sakinlik, hareketlerde yavaşlama
- Uyku süresinde artış
- Sıcak mekanlara düşkünlük
- Dışarda zaman geçirmeye ilgi duymama
- Bağışıklıkta düşüş
- İştahta azalma
- Oyuna ilgide düşüş
- Yalanma ve temizlikte azalma
Yaşlı Kediler : Su ve Mama İhtiyacı
Kediler yaşlandıkça metabolizmaları da yavaşlar. Yavaşlayan metabolizma ile birlikte böbrek hastalıkları ve kabızlık görülür.
Bu sebeple suya ihtiyaçları artar. Dehidrasyon riski artar. Bu da sağlık sorunlarına yol açar. Gün içerisinde su tüketimlerinin artmasını bekleriz. ancak aktiviteleri azaldığı ve yaşlanmayla birlikte eklem rahatsızlıkları arttığı için suya erişmede güçlük yaşayabilirler. Bu sebeple su ve mamalarını kolaylıkla ulaşabilecekleri yere koymalısın. Üstelik yeterince su içip içmediğinden emin olmalısın. Eğer su tüketmeye çok gönüllü değilse veterinerinin önerdiği bir yaş mamayı kontrollü biçimde sunabilirsin.
Uzmanların yaşlı kediler için kuru mama yerine yaş mama önermesinin nedeni budur. Yaş mamalar kuru mamalardan daha fazla sıvı içerir. Üstelik daha iştah kabartıcı ve kolay tüketilebilirdir.
Su tüketiminin artırmanın bir diğer yolu da evin birden fazla alanına su kabı koymaktır. Böylece üşengeçliklerin önüne geçmiş oluruz. Birinden su içmese diğerinden içecektir. Daha ulaşılabilir alanlara konması gereken diğer malzemeler de mama kabı, kum kabı ve yatak. Yaşlı kedinin hareketleri kısıtlandığı için onlara ulaşması zorlaşacaktır. Bunu kolaylaştırmak onun evdeki konforunu artırır.
Yaşlı kediler için özel üretilen mamalarda ekstradan B6 ve D vitamini, antioksidan, omega yağ asitleri bulunur. Bu yaşayacakları eklem hastalıklarına karşı koruyucudur. O sebeple bu mamaları tercih etmen önemlidir. Öte yandan hareketleri kısıtlanan ve metabolizması yavaşlayan yaşlı kediler obezite riski taşır. Bu sebeple de özel bir diyete ihtiyaç duyarlar. Bunu da veterineriyle görüşmen gerekir.
Yaşlı Kedilerde Ağız Sağlığı ve Diş Bakımı
Kedilerin diş sağlığı genelde ihmal edilen bir konudur. Onların diş temizliği de tıpkı bizler gibi günlük olarak yapılmalı. Dişlerinde biriken tartar ve ağızlarında üreyen bakteriler çok başka sağlık sorunlarına davetiye çıkarır. Özellikle ileriki yaşlarda bu sorunlar büyür.
Bedensel sağlıklarını da etkiler. Çünkü diş ağrısı çeken kedilerin iştahlarında büyük ölçüde azalma olur. Yemek yerken canları acıdığı için aç kalırlar.
Yaşlı kediler çeşitli ağız ve diş problemleri yaşayabilir. Bunların arasında diş eti hastalıkları, dişlerde kırılma ve ağız tümörlerini sayabiliriz. Ağızlarında başlayan enfeksiyonlar çok daha ciddi sağlık problemlerine davetiye çıkarır. Bu enfeksiyonların özellikle kana karışmaları ciddi risk oluşturur. Doğru zamanda tedavi edilmezse böbrek, kalp ve karaciğer hastalıklarına yol açabilir. Bu sebeple düzenli diş bakımı ve kontroller aksatılmamalıdır.
Özellikle kilo kaybı, tüy sağlığında bozulma gibi problemler yaşıyorsa bunları diş hastalıkları için belirti olarak algılayabilirsin.
Yaşlı Kedilerde Eklem Ağrıları
Kediler sıcak yerleri çok severler. Isıtıcı yakını, güneş alan pencerelerin önü gibi sıcak alanlar yatmayı en sevdikleri yerlerdir. Yaşları ilerledikçe bu alışkınlıkları daha da belirginleşir. Özellikle eklem ağrısı çeken yaşlı kedilerde bu davranışa çok sık rastlarız. Kedin yaşlandıysa yatağını özellikle kış aylarında daha sıcak bir noktaya taşıman harika olur. Evin en sıcak 1-2 noktasına ona alternatifli dinlenme mekanları konumlandırabilirsin.
Yaşlı Kedilerin Davranış Değişiklikleri
Kedin yaşlandıkça davranışlarında gözle görülür değişiklikler gözlemleyeceksin. Bunlara dikkat kesilmeni öneririz. Bu sayede ondaki muhtemel rahatsızlıklara karşı tetikte olur, gereken önlemleri ve müdahaleleri zamanında yapablirsin. Sen bu değişiklikleri anlamlandıramasan da veterineriyle gözlemlerini paylaştığında o, ihtiyacı tespit edecektir. Mesela kedinin hareketlerinde, motor becerilerinde birtakım değişiklikler gözlemlersen bu eklem ağrılarından müzdarip olduğu anlamına gelebilir.
Yaşlı Kediler İçin Uygun Egzersizler
Kediler yaş aldıkça, eğer sağlık sorunları da varsa ve bedenleri de ağırlaştıysa, hareketsiz kalmayı tercih etmeye eğilimlidirler. Bedensel olarak artık eskisi kadar aktif olmayışları şaşırtıcı değildir. Bu hareketsizlik de obeziteye davetiye çıkarır.
Ama nasılsa yaşlandı artık diyip de onu kaderine terketmen doğru olmaz. Çünkü hareketsiz kalmayı sürdürürse bu hem mental hem de fiziksel olarak yeterince uyarılmayacaklar ve bu da farklı sağlık sorunlarına yol açar.
Kedinin yaşına ve zevkine uygun bir oyun keşfedip onu sürekli aktif tutman önemlidir. Artık eskisi gibi koşup zoplayamaz ama hala bir şeyler yapabilir. Koşmasa bile yürümeye teşvik edecek oyunlar bulabilirsin. Bu hem bedensel hem de zihinsel olarak uyarımını sağlayacak ve onu aktif tutacaktır. Farklı hayvanlarla ve insanlarla sosyalleşmesi de onlara iyi gelecektir. Hem hayata bağlar, hem de zihinlerini aktif tutar.
Eğer kedin olta oyunlarından hoşlanıyorsa, onu oynayabilirsiniz mesela. Bu tip oyunlar onun reflekslerini çalıştırır ve kaslarını hareket ettirmiş olur. Bununla da kalmaz, beynini uyarmasına yardımcı olur. Bu oyunlara her gün en az birkaç dakika ayırman kedinin sağlığı için büyük önem taşır. Ayrıca ödüllü bulmacalar da oynayabilirsiniz. Bu da zihinsel aktiviteyi sağlayacaktır.