heymypet
Bir kedi almayı düşünüyorsan, fakat sürekli tüy süpürme sorumluluğunu istemiyorsan tüysüz bir kediyi evlat edinmek senin için çok doğru olacaktır. Durum buysa bir tüysüz kedi cinsi olan sfenks kedisine sahip olmayı bir düşün.
Ancak bu tüysüz kedigiller ne kadar cezbedici olursa olsun, bazı özel bakım ihtiyaçları ve onları herkes için uygun kılmayacak farklı kişilikleri vardır. İşte eve yeni kırışık, kel bir arkadaş getirmeden önce bilmen gereken başka şeyler.
Tüysüz kediler gerçekten görülmesi gereken bir manzaradır. Sfenksten bambinoya kadar birçok tanınmış ırk vardır ve her biri kendi yolunda özeldir. Bazı tüysüz kediler çok ince şeftali tüyüne sahipken, diğerleri gerçekten pürüzsüzdür. Bu kediler, ortalama evcil ev kedilerinden daha nadir olduğu için, daha pahalıya mal olabileceklerini unutmayın.
Not:
Bazı insanlar tüysüz kedilerin hipoalerjenik olduğunu varsayar, ancak bu mutlaka doğru değildir. Genellikle, kediyi en çok tetikleyen alerjenler, kedinin derisinde veya kedi salyasında bulunur. Pek çok tüysüz ırkta cilt sorunları gelişir. Bu nedenle tüylerini dökmek yerine ölü deriyi dökerler. Alerjisi olanlar için sorunludur.
Irk Özellikleri
Tüysüz ırklar, koruyucu kürklerini yok eden genetik mutasyonların sonucudur. Bu kedilerin özel bakıma ihtiyacı vardır. Genellikle sıcak kalmakta zorluk çekerler. Kazak ve soğuk hava kıyafetleri gerektirirler. Eğer kedin bir pencere pervazına uzanarak vakit geçiriyorsa, cildinin güneş kremine ihtiyacı vardır. Ek olarak, bazı tüysüz kedi yavrularının ciltte yağ birikmesini önlemek için düzenli banyolara ihtiyacı olacaktır. Tüysüz kediler ayrıca daha aktif olma eğilimindedirler ve daha yüksek metabolizma hızına sahiptirler. Genellikle enerji ihtiyaçlarını karşılamak için biraz daha yüksek kaliteli mamaya ihtiyaç duyarlar.
Tüysüz Kediler Hipoalerjenik Değildir
Pek çok alerjisi olan kişi bir evcil hayvan ister. Ancak tüysüz bir kedi kolay bir çıkış yolu değildir. Dökülecek tüyün çok az olması ya da hiç olmaması yararlıdır. Ancak tüysüz kediler yine de kepek ve tükürükte bulunan yaygın alerjeni üretirler.
İnsanlar kedilerin derisindeki alerjenlere tepki verebilir. Tüysüz kediler neredeyse deriden başka bir şey değildir.
Alerjilerin çok fazla bileşeni vardır.
Yatak odanı kedilerin olmadığı bir alan haline getirmek, kedine dokunduktan sonra ellerini yıkamak alerjin için iyi olacaktır.
Tüysüz Kedi Irkları
Sfenks en popüler tüysüz tür olsa da, neredeyse tek tür değildir. İşte incelemen için tüm tüysüz kedi ırklarının kısa bir özeti:
Sfenks
Sfenks kedileri bazen şeftali tüyüne benzer çok ince bir tüy tabakası çıkarır.
En bilinen tüysüz kedi ırkı, 1960’larda Kanada’da ortaya çıkan sfenkstir. Doğal olarak meydana gelen çekinik bir genetik mutasyondan kaynaklanan sfenks, sağlıklı, geniş bir gen havuzu oluşturmak için kısa tüylü kedilerle melezleme yoluyla geliştirildi. Bazı sfenks kedilerinin, özellikle yüz, bacaklar ve kuyrukta tüyleri vardır.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 20 ila 25 cm
AĞIRLIK: 4 ila 5 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz; buruşuk kafa; yalın yapı
Peterbald
Kemikleri sfenkslerden biraz daha hassastır.
Belirgin özellikleri ve uzun uzuvları olan zarif bir kedidir. Tüm Peterbald’lar tüysüz doğmaz. Bazı yavru kedilerin ya döktükleri ya da ömür boyu korudukları ince tüyleri vardır. Bazen, bir Peterbald tipik bir kedi gibi tam bir kürkle doğar.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 20 ila 25 cm
AĞIRLIK: 2 ila 4 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz veya kısa tüylü; badem şeklindeki gözler; büyük, sivri kulaklar
Donskoy
Sfenks ile kendi kişiliklerini paylaşan perdeli parmaklara sahip bir Peterbald-Siyam karışımı.
Rus tüysüz, Don tüysüz veya Don sfenks olarak da bilinen Donskoy, sfenksten benzersiz bir şekilde farklıdır. Sfenks tüysüzlüğünü çekinik bir genetik mutasyondan alır. Bu arada, Donskoy tüysüzlüğünü baskın bir genden alır. İlginç bir şekilde, bazı Donskoy kedileri, hava soğuduğunda kısmi bir kışlık kürk geliştirir ve sıcaklıklar ısındığında onu dökerler.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 25 ila 30 inç
AĞIRLIK: 3 ila 6 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz; yanakların etrafındaki kırışıklıklar; kaslı vücut
Minskin
Minik bacaklar! Bunlar bir sfenks, munchkin, Birmanya ve Devon rex ırkları arasındaki bir karışımdır. Genellikle yüzlerinde ve bacaklarında daha fazla tüy olur.
Minskin kısa bacaklı, tüysüz bir kedidir. Devon rex ve Birmanya kedi ırkları daha sonra bu cinsin kurulmasında çalışıldı. Bu kedilerin vücutlarının bazı bölgelerinde, özellikle burun, kulaklar, bacaklar ve kuyruklarında genellikle seyrek, ince tüyler bulunur. Karınları neredeyse her zaman tüysüzdür.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 17 ila 20 cm
AĞIRLIK: 2 ila 3 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Kısa bacaklar; bazı bölgelerde seyrek tüyler (kulaklar, burun, bacaklar, kuyruk)
Elf Kedisi
Kendine bir Dobby edinmek istiyorsan elf kedileri doğru tercihtir. Hahahah…
Sfenks ve Amerikan kıvrımı arasında bir karışımdır.
Bir sfenks ve American curl ırkını geçtiğinizde, yaşayanın daha büyük bir versiyonu olan arkadaş canlısı ve oyuncu elf kedisidir. Bu kediler tipik olarak yumuşak tenlerinde şeftali tüyüne benzer tüyleri vardır. Bazılarının kulaklarında, burnunda, patilerinde veya kuyruğunda hafif kıl lekeleri vardır.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 20 ila 25 cm
AĞIRLIK: 4 ila 5 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz; kaslı vücut; belirgin elmacık kemikleri; Kırışmış cilt; kıvrılmış kulaklar
Dwelf
Bir sfenks, munchkin ve American curl arasında bir karışımdır. Bu canlının şeftali tüyleriyle uyumlu kısa bacakları vardır.
Dwelf, munchkin, American curl ve sfenks kedi ırkları arasındaki melezlerden gelir. Birkaç mutasyon, bu türün tüysüz, kompakt ve elf benzeri görünümünü yaratarak, iskelet sorunları da dahil olmak üzere sağlık sorunlarına katkıda bulundu. Yine de, bu kediler oldukça dışa dönük ve aileleriyle meşgul olma eğilimindedir. Oyun oynamayı severler.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 15 ila 17 cm
AĞIRLIK: 2 ila 4 cm
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz veya hafif tüylü; kısa veya eksik bıyık ve kaşlar; kısa bacaklar; kıvrılmış kulaklar
Ukraynalı Levkoy
Donskoy ve İskoç kıvrımı kedileri arasındaki bu tüysüz kedinin ticari markası, kıvrımlı kulaklarıdır.
Tüysüz gövdesi ve içe kıvrık kulakları ile Ukraynalı Levkoy eşsiz bir görünüme sahiptir. Bu kediler, Donskoy ve İskoç kıvrımlı kedi ırkları arasındaki çaprazlamanın sonucudur. Oldukça arkadaş canlısı, zeki ve eğlenceli olma eğilimindedirler. Birçoğu diğer evcil hayvanlarla iyi geçinir.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 17 ila 15 cm
AĞIRLIK: 3 ila 5 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz veya hafif tüylü; içe doğru katlanan kulaklar; ince, uzun vücut
Bambino
Minik bacaklar kulübünün bir başka üyesi olan Bambinos, munchkin ve sfenks ırkları arasında bir melezdir. Minskins’e benziyorlar ama tam olarak aynı değiller.
Bambino, İtalyanca’da “bebek” veya “çocuk” anlamına gelen adından da anlaşılacağı gibi, küçük bir tüysüz kedidir. Bu cüce kedi, sfenks ve munchkin arasında bir karışımdır. Bazıları başta yüz, kulaklar, bacaklar ve kuyruk olmak üzere biraz kürklü olabilirken, diğerleri tamamen tüysüzdür. Bu kediler, sevecen ve oldukça eğlenceli olma eğilimindedir.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 17 ila 20 cm
AĞIRLIK: 2 ila 4 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz veya hafif tüylü; tıknaz vücut; büyük kulaklar
Lykoi
Kurt adam kedi olarak da bilinen Lykoi her zaman tüysüz değildir. Bazı Lykoi kedileri, cinsin ayırt edici siyah-gri kürküyle tamamen kaplanırken, diğerleri ağırlıklı olarak tüysüzdür. Bu kedilerin çoğunun yüzlerinde, kulaklarının arkasında, bacaklarında ve ayaklarında tüy yoktur.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 20 ila 25 cm
AĞIRLIK: 2 ila 3 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Kısmen tüysüz (yüz ve bacaklarda seyrek); kısa kuyruk; siyah-gri ceket
Sfenks Melezleri
Yetiştiriciler, yeni melezler üretmek için sfenks kedilerinde tüysüz mutasyonu kullanmaya devam ediyor. Örneğin, sphynxiebob, 2015’te ortaya çıkan bir sfenks ile bir Amerikan kısa kuyruğu arasındaki bir melezdir. Sfenks ile neredeyse aynı görünür. Ancak ya kuyruksuzdur ya da kısa, kıvrık bir kuyruğa sahiptir. Çoğu melez, resmi olarak tanınan ırklar olmasa da, tüysüz kedilerin yelpazesini genişletirler.
Irka Genel Bakış
YÜKSEKLİK: 20 ila 25 cm
AĞIRLIK: 4 ila 5 kg
FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Tüysüz; buruşuk kafa; kısa kuyruk (sphynxiebob)
Tüysüz Kedilerin Kişilikleri
Çoğu kedi, özellikle köpeklerle karşılaştırıldığında, az bakım gerektiren evcil hayvanlar olarak kabul edilir. Ancak sfenks bakımı, yelpazenin köpek tarafına daha yakındır.
Sfenks, her zaman yanında olmak isteyen “rahat ve sevecen” bir kedi olarak tanımlanmıştır. Ne yaparsan yap “yardım etmek” için seni odadan odaya takip edecekler.
Tüysüz Kedilerde Sık Görülen Hastalıklar
Her kedide genetiksel ve kalıtsal olarak rahatsızlıklar görülebileceğini unutma. Tüysüz kediler genellikle sağlıklı bir ırka mensupturlar. Lakin kedinin ailesinin de rahatsızlık öyküsü bilinmelidir. Genlerinde hastalık taşıyan kedi türlerini kısırlaştırmak onların iyiliği için gereklidir.
Tüysüz kedilerde genellikle deri hastalıkları görülür. Kabuklu yaralarla seyreden bu hastalığın tedavisi mümkündür.
HCM hastalığı yani kalp kaslarının kalbe göre büyük olma durumu genellikle tüysüz kedilerde görülür.
Tüysüz Kedinin Bakımı
Tüysüz kediler için, cilt yağlarının birikmesini önlemek amacıyla kedileri düzenli olarak yıkamak için birçok öneri internette vardır. Bununla birlikte, çok fazla banyo kedinin cildini kurutur.
Sfenksini nadiren yıka, yağlanırsa onları silmeyi tercih et. Besleyici, yüksek kaliteli yiyeceklerin cildinin yağlanmasını önlemeye yardımcı olacak. Onları sürekli yıkaman gerektiği yanlış bir kanıdır.
Kedinin veterinerinin tüysüz ırklara ve bunların tedavisine aşina olduğundan emin olman gerekiyor. Özel tıbbi ihtiyaçları olabileceğinden, evcil hayvan sigortasını da ciddi olarak düşünmek isteyeceksin.
Tüysüz kedilerin en donanımlı sahipleri, daha önce kedi sahibi olan, araştırmalarını yapmış ve kedilerini beslemek için yeterli paraya sahip olanlardır.
Birçok insan bu kadar hazırlıklı değil.
Tüysüz kediler onlarca yıldır popüler olmuştur. Bu kısmen onların arkadaş canlısı, girişken, zaman zaman neredeyse köpek gibi tavırlarından kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte, hangi cins tüysüz kediye gönül vermiş olursanız olun, tüysüz kedi sahibi olmaya ani bir karar vermeden önce onların bakımı hakkında bilmen gereken şeyler vardır. Kürksüz bir yaşam, başlangıçta düşünülenden daha fazla bakım gerektirir.
Tüysüz Kedinin Cildini Sağlıklı Tutmak
Tıpkı insanlar gibi, kediler de derilerinde yağ üretirler. Tüysüz bir kedi, kürklü bir kedinin yapabileceği gibi bu yağları deriden uzaklaştıramaz. Sonuç olarak tüysüz kedin bu yağları cildinde biriktirecektir. Bu yağları temizlemeye yardımcı olmak için, tüysüz kediler haftalık olarak ılık suyla banyo yapmalı. Boya ve parfüm içermeyen, hipoalerjenik evcil hayvan şampuanı gerektirir. Banyo yaparken, tüm şampuanın kedinden iyice durulandığından emin olmak önemlidir. Çünkü ciltte uzun süre kalan herhangi bir şampuan tahrişe neden olur.
Banyodan sonra kedinin yeterince kuruduğundan emin olmak da aynı derecede önemlidir. Böylece çok üşümezler. Bir havluyla basit, nazik bir dokunuş ile yapmalı. Rutin olarak yıkanmadıklarında (ve bazen bir banyo programınız olsa bile) tüysüz kedilerde tıpkı insanlar gibi sivilce ve siyah nokta oluşur. Kedinde sivilce varsa, bölgeyi ılık su ve hafif antibakteriyel sabunla temizleyebilirsin. Bu işe yaramazsa, kontrol altına almak için veterinere bir gezi uygun olacaktır.
Kürklü kediler, yalnızca derilerindeki doğal yağları emen kürkten faydalanmakla kalmaz, aynı zamanda kulaklarındaki kürk de kiri ve kalıntıları emer. Bu kürk olmadan tüysüz bir kedinin kulakları oldukça çabuk kirlenir. Rutin banyoda olduğu gibi, rutin kulak temizliği (banyo ile aynı anda kolayca yapılabilecek bir şey), aşırı kulak birikintilerinden kaynaklanan kulak enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olur. Kedinin kulaklarını temizlemek için reçetesiz satılan evcil hayvan kulak temizleyicisine, pamuk toplara veya pamuklu çubuklara ihtiyacınız olacaktır. Bazı öğreticiler, temizleyiciyi doğrudan kulağa eklemeni söyler ve bu yöntemde yanlış bir şey yoktur. Ancak çoğu kedi temizleyicinin kulak kanallarına fışkırtılmasından pek memnun değildir. Bu kedileri, önce kulak temizleyici ile bir pamuk topunu veya pamuğu doyurmanız ve ardından ıslatılmış pamukla kalıntıları silmen daha uygun olacaktır.
Tırnakları Kırpılmış Tutmak
Herhangi bir kedide olduğu gibi, düzenli olarak tırnak kesme, kedinin battaniye ve halı gibi şeylere sıkışmasını ve ağrılı tırnak batmasını önlemeye yardımcı olur. Tüysüz kediler için ise tırnakları geriye doğru kırpmak daha da önemlidir. Kürk bariyeri olmadan, uzun pençeleri olan tüysüz bir kedinin yanlışlıkla kendi üzerindeki açık yaraları çizme olasılığı vardır. Bu açık yaralar da kolayca enfekte olur.
Kulak temizliğinde olduğu gibi, kedini tırnak kupürleriyle rahatlatmak, gençken daha kolaydır, ancak bu, yetişkin kedini tırnak kesmeye izin verecek şekilde eğitemeyeceğin anlamına gelmez. Yine de zorluk çekiyorsan, kedini veterinere götür ve tırnaklarını senin için geri kesmesini sağla.
Tüysüz Kedini Sıcak Tutmak
Sonbahar ve kış aylarında, kedinin bol miktarda battaniyeye ve rahat kedi yatağına erişebildiğinden emin ol. Kedileri aşırı ısınma veya termal yanıklara neden olmadan sıcak tutan ticari olarak yapılmış kendi kendine ısıtılan kedi yatakları (artritik kemikleri olan yaşlı ve kedi yavruları için de harikadır) vardır. Tüysüz kedine kıyafet giydirmeyi de tercih edebilirsin, ancak kedinin yeni gardırobuna yavaş yavaş alışması gerekecektir. Ayrıca yağlı cilde yatkınlıkları nedeniyle kedinin kıyafetlerinin düzenli olarak yıkanması gerekeceğini de bil. Tüysüz kediler insanlardan, yatak takımlarından veya güneş ışığından ısı arayacaktır. Kürk olmadan güneşlenmek cildin daha doğrudan maruz kalmasına neden olur ve güneş yanığı riskini artırır. Tüysüz bir kedi güneşlenmeyi seviyorsa, güneşte geçirdikleri sürenin sınırlandırılması gerekecektir.
Kürk, sadece soğuğa karşı yalıtım sağlamaz. Ayrıca, sıcak havalarda bir kedinin çekirdek vücut sıcaklığını düzenlemeye yardımcı olur. İlkbahar ve yaz aylarında, tüysüz kedinin klima, vantilatör veya ticari olarak üretilmiş soğutma matları ile serinleyeceği bol miktarda alana sahip olduğundan emin ol. Ek olarak, kedinin herhangi bir diyet kısıtlaması olmadığını varsayarsak, püre haline getirilmiş bir sıkma muamelesinin dondurulmasından yapılan bir buzlu şeker, yaz mevsiminde ferahlatıcı bir muamele yapar. Tüysüz kedilerin kolayca üşüdüğünü unutma. Bu nedenle en yoğun yaz aylarında bile ısınmaları için bir yer sağladığından emin ol.
Soru&Cevap
Tüysüz kediler ne kadar?
Cinsine ve bulunduğun yere bağlı olarak, tüysüz kedilerin maliyeti 1500 ila 3000 dolar arasındadır.
Tüysüz kediler neden tüysüzdür?
Tüysüz kediler genetik bir mutasyondan kaynaklı tüysüzdürler. Modern tüysüz kedi ırkları genellikle tüysüz ve kısa tüylü kedi ırklarının bir karışımıdır.
Tüysüz kediler ne kadar yaşar?
8 ila 14 yıl yaşar.
Tüysüz kediler neden bu kadar pahalı?
Safkan oldukları ve bulunmaları zor olduğu için tüysüz kediler daha pahalıya mal olur: talep genellikle arzı aşar.
Tüysüz Kediler Harika Dostlardır
Çaba gösterirsen, tüysüz kediler harika evcil hayvanlar olurlar. Özellikle arkadaş canlısı ve sevimli oldukları bilinmektedir. Bu kısmen onların kestirmek için sıcak bir yer aramalarından da kaynaklanıyordur.
