İnsanlar da dahil olmak üzere çoğu hayvan; uyurken doğal olarak sırt üstü, yan ve hatta karın üstü yatar. Ancak kuşlar çoğu hayvan gibi değiller. Kuşlar tüyleri, kanatları ve gagaları olan eşsiz hayvanlar ve bu niteliklerin yanı sıra yaşadıkları ortamlar da kuşların uyumasına katkıda bulunur. Kuşların normal uyku davranışları hakkında daha fazla bilgi edinmek, bir soruna işaret edebilecek şeyleri tanımlamana yardımcı olur. Peki, kuşlar nasıl uyurlar ki?
Kuş Uykusu Türleri
Kuşların uyku düzenleri memelilere benzer. Ancak uyku türlerinin yanı sıra nasıl uyudukları konusunda farklılıklar var.
Unihemisferik Uyku
Unihemisferik, beynin yalnızca bir tarafının, tipik olarak beynin her iki tarafını içeren bir şeyi yaptığı anlamına gelir. Kuşlarda hemisferik uyku, beyinlerinin yarısının hala uyanık olmasını sağlar. Böylece uykudayken bile bir yırtıcı hayvana karşı kolayca uyarılmaları mümkün olur. Beynin yalnızca yarısının dinlenmesine rağmen, yavaş dalga uykusu hala devam eder. Bu uyku türü, rüyaların ve hafıza pekiştirilmesinin gerçekleştiği düşünülen derin bir uyku aşaması. Bazı kuşlar uyurken de bir gözünü açık tutar. bu, tek taraflı göz kapatma olarak adlandırılan bir davranış.
Tüneme
Tünemek, bazı kuşlarda uykuya daldıklarında ortaya çıkan bir davranış. Kuşlar genellikle yalnızca yumurtaları kuluçkaya yatırırken veya yavru kuşları sıcak ve güvende tutarken yuvaya otururlar. Kuşlar yuva yapmadıkları zamanlarda genellikle bir dalda veya alanda bir araya gelerek toplanırlar. Buna tünemek denir.
Güç Uyuklama
Bazı kuş türleri, özellikle göç ederken uzun süreler yerine çok kısa aralıklarla uyurlar. Bu kısa uykular, güç uykuları olarak adlandırılı ve hemisferik uyku ile dönüşümlü olur.
Kuşlarda Uyku Süresi
Kuş türüne bağlı olarak günün yarısı tüneyerek veya uyuyarak, diğer yarısı ise yemek yiyerek, oynayarak, uçarak ve sosyalleşerek geçirilir. Papağanlar da dahil olmak üzere evcil kuşların çoğu, her gün yaklaşık 10-12 saat uykuya ihtiyaç duyar. Eğer bunu alamazlarsa, uykusuz insanlar gibi sinirli ve stresli olma olasılıkları daha yüksek olur. Yaygın olarak evcil hayvan olarak bakılmayan diğer kuş türleri, uzun süre uyumak yerine daha fazla şekerleme yapar.
Benzersiz Uyku Uyarlamaları
Kuşların ihtiyaç duydukları dinlenmeyi sağlarken güvende kalmalarını sağlayan birkaç benzersiz uyku uyarlaması var. Daha önce tartışıldığı gibi, tek yarıküresel uyku ve tek taraflı göz kapatma, iki önemli uyku adaptasyonu. Ancak bunlara ek olarak; bazı kuşlar, güvende kalmak için bir tüneğe “kilitlenen” tek ayak üzerinde uyur. Kuşlar uyurken tüylerini kabartır ve kıvırır. Su kuşları suda yüzerken de uyumayı başarır. Hatta uçarken uyuyan göçmen kuş türleri bile var.
Kuşlar Nerede Uyur?
Türe bağlı olarak bir kuşun, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli yerlerde uyuması mümkün:
- Ayakta veya yerde oturarak
- Bir dalın üzerine tüneyerek
- Yuvanın üzerinde oturarak
- Uçarak
- Yüzerek
- Baş aşağı asılı durarak
Vahşi doğada kuşların, elementlerden ve yırtıcı hayvanlardan saklanmak için tenha yerlerde uyuma olasılıkları daha yüksek. Ancak evcil kuşlar genellikle kafeslerinin ortasındaki bir tünekte rahatça uyurlar. Bazı kuşlar uyumak için bir kuluçka kullanır. Ancak kuşlar yalnızca yumurtaların üzerinde oturuyorlarsa veya bebekleri sıcak tutuyorlarsa kuluçkada uyurlar.
Evcil Kuşlarda Anormal Uyku Davranışları
Papağanlar, muhabbet kuşları ve daha pek çok popüler evcil hayvan kuşu, psittacine grubunun bir parçası. Yani normalde günün yaklaşık yarısını en sevdikleri tünekte uyumaları gerekir. Anormal uyku davranışları şunları içererir:
- Kafesin zemini veya yemek kabı gibi alışılmadık bir yerde uyumak
- Günde 10 saatten az uyumak
- Dinlenmeye çalışırken yan yatmak veya ağzı açık nefes almak
Bu işaretler kuşunun hasta, stresli, hamile, çok sıcak veya çok soğuk olduğunu gösterir. Eğer bu davranışları fark edersen hemen veterinerini ara ve bir randevu ayarla. Sahi, senin kuşunun uyku süresi ne kadar? Uykusuyla alakalı herhangi bir problem yaşadın mı? Uyku problemlerinden dolayı herhangi bir sağlık sorununu fark etmen mümkün oldu mu? Lütfen deneyimlerini bizlerle paylaşmayı unutma! Diğer okurlarımızı da bilgilendirmek istersin değil mi?