KÖPEKLER HAMİLELİĞİ HİSSEDER Mİ?
Köpekler fazlasıyla hassas canlılardır biliyoruz, peki köpekler hamileliği anlar mı? Bir bakıma evet, çünkü köpekler çevrelerinde ve etraflarındaki insanlarda gerçekleşen değişimlere karşı oldukça güçlü tepkiler verirler. Öyle ki bir kayıp yaşadıklarında yas tuttukları bilinen bir gerçektir. Bu nedenle köpeği olan kimselerin evin içinde biri hamile kaldığında köpeklerinin davranışlarında değişim gördüklerini söylemeleri pek de sürpriz değil. Evini bir köpekle paylaşan bazı kimseler köpeklerinin, hamileliklerini kendilerinden bile önce fark ettiklerine dair hikayeler anlatırlar. Peki ya hamilelik gerçekten de köpekler tarafından fark edilebilecek bir şey mi?
Köpeklerin duyularına dair gerçekler
Her ne kadar köpeklerin hamileliği fark edip edemeyeceğine dair kesinleşmiş araştırma sonuçları olmasa da, köpek duyularına yönelik yapılan çalışmalar bunun ihtimal dahilinde olduğunu doğruluyor.
ABD’deki ikinci en büyük köpek kayıt sistemi American Kennel Club’ta hayvan davranışları uzmanı Mary R. Burch, köpeklerin keskin zekalı gözlemleyiciler olduğunu söylüyor. Burch: ‘’Görme ve koku duyuları öyle harikadır ki bir kadının hamilelik sürecinde yaşadığı değişimi fark etmeleri şaşırtıcı değildir.’’ diye ekliyor.
Burch’ a göre; çoğu köpek hamilelik esnasında koku ve dış görünüşte yaşanan değişimler kadar davranışsal ve duygusal değişimleri de fark edebiliyor.
Burch bu değişimleri: ‘’Hamile kadınların vücut kimyasında gerçekleşen değişimler kokularının da değişmesine yol açar. Değişen pH dengesi ve gerek hormonalarda, gerekse beslenme rutininde yaşanan diğer değişimler bu durumun başlıca sebeplerdir.’’ şeklinde açıklıyor ve ekliyor: ‘’Vücut kokusunda yaşanan değişime ek olarak, sabah rahatsızlık yaşayan kadınlarda görülen iştahsızlık da ketosis oluşuma neden olur ki bu da nefes kokusuyla sonuçlanır.’’
Köpekler, keskin koku alma duyularıyla meşhurdur. Hatta öyle meşhurlardır ki bu sebeple onları koklayarak uyuşturucu ve patlayıcı bulabilmeleri için eğitiriz. Araştırma sonuçları; köpeklerin kanser, migren, sara nöbetleri gibi hastalıkları bulabildiklerini gösteriyor. Uzmanlar, köpeklerin koklayarak COVID-19’u tespit edip edemediği üzerinde de sırf bu nedenle çalışmaya başlamıştı.
Köpeklerin hamileliğe bağlı değişimleri fark edebilme ihtimali, hamile kişiyle tanışıklıklarına göre şekilleniyor. Avusturalyalı hayvan davranışları uzmanı ve danışman Kate Mornement: ‘’Tanıdıkları bir kadının hamilelik döneminde yaşadığı hormonal ve kimyasal değişimler, tanımadıkları bir kadınınkine oranla daha fazla fark edilir olabilir.’’ şeklinde konuştu. Burch ise: ‘’Evin içinde yaşayan bir kadının geçirdiği değişimler zaten barizdir: ancak köpekler başka kadınların geçirdiği kimyasal değişimleri de fark edebilir.’’ yorumunda bulundu.
Mornement, hormonal değişimleri koku duyusuyla fark etmenin yanı sıra, köpeklerin fötal kalp atışlarını da duyabildiğini söyledi. Her ne kadar bu teoriyi destekleyecek pek fazla resmi araştırma bulunmasa da bebek bekleyen pek çok annenin deneyimsel paylaşımları bunun olası olduğuna işaret ediyor.
Yine de köpeklerin hamilelikle birlikte görülmeye başlayan değişimlerin ardındaki nedeni gerçekten yeni doğacak bebeğe yorup yoramadığı bilinmiyor.
Hamileliğin köpeğinin davranışlarını nasıl etkiliyor?
Hamileliğin köpeğinin modunu ve davranışlarını etkileyebilir; ancak bu her zaman görülen bir durum değildir.
Mornement: ‘’Çoçuğuma hamile kaldığımda, Labrador cinsi köpeğim değişik bir davranışta bulunmadı; ama Boxer cinsi köpeğim tam tersi oldukça kaygılandı. Ayrıca sayısız hastam, hamile kaldıklarında köpeklerinde davranışsal değişimler gözlediklerini söyledi. Çoğu, köpeklerinin daha ilgi meraklısı bir hal aldığını da belirtti.’’ sözlerini kullandı.
Burch ise: ‘’Hamilelik kadınları çoğunlukla doğmamış bebeklerine karşı aşırı korumacı dabvranmaya iter. Bu nedenle kadınlar karınlarına doğru atlamaya çalışan köpeklerine karşı ellerini karnında birleştirerek bebeklerini köpekten korur. Bu davranışın sonucunda köpek daha hassas ya da daha ilgi meraklısı hale gelebilir.’’ sözleriyle, hamilelikte kadınlarda görülen davranışsal değişikliklerin köpeklerde de davranışsal değişikliklere yol açabileceğine dikkat çekti.
Burch, bir arkadaşının hamileliğinin ileri aşamalarında köpeğini stresli ve kaygılı gördüğünü söyledi. Bu durumun; evde yeni doğacak bebek için yapılan değşiklikler, ailenin günlük rutininin farklılaşması ve köpeğe ayrılan egzersiz vaktinin kısalmasına bağlı olabileceği düşünülüyor.
Burch: ‘’İdeal olan, anne-baba adaylarının köpeklerini unutmamaları ve ona her zaman olduğu gibi ilgi gösterip vakit ayırmalarıdır.’’ ifadelerini kullandı.
Köpek eğitmeni ve 9 evcil hayvan konulu kitabın yazarı Sarah Wilson, köpeklerin hamile olan kişiye karşı daha korumacı ve özenli hale geldiklerine dair pek çok hikaye duyduğunu; ancak tüm bu hikayelerin tecrübeye dayalı içgörüler olduğunu dile getirdi.
Wilson örneklerin gözlemlerden de oluştuğunu belirterek; kimi köpeklerin hamile kişiyi görebilmek için her zaman uyuduğu yeri değiştirdiğini, kimilerinin yürüyüşler esnasında hamile kişiyle yabancılar arasına girdiğini, kimilerinin ise hamile kişiye sürekli temas ettiğini anlattı.
Yabancı kimselerin hamileliği ise köpekler üstünde muhtemelen pek de etkili değil. Wilson: ‘’Köpekler yabancıların hamileliğini fark edebilir mi? Elbette edebilir; fakat çok fazla umursamalarını beklememek gerek.’’ şeklinde konuştu.
Köpeğini yeni bebeğinin gelişine hazırlamak
Mornement: ‘’Bebek bekleyen kimseler köpeklerini mutlaka herkesin rutininde gerçekleşecek bu büyük değişime önceden hazırlaması gerek. Ön hazırlıklar, köpeklerin bebek doğduğunda yaşayacağı korku ve kaygıyı da önleyecektir.’’ önerisinde bulundu.
Köpeğini yeni doğacak bebeğinin gelişine hazırlamanın bir yolu, ona bebeğine ait eşyaları tanıtmak ve bu sırada onu hem ödüllendirmek hem de yüreklendirmektir.
Uzmanların bir başka önerisi, köpekleri yavaş yavaş rutinlerinde gerçekleşecek değişimlere hazırlamaktır. Bu; ona bebek sesi dinleterek ya da bebek pudrası, losyonu gibi ürünler koklatarak yapılabilir.
Köpeğini en iyi tanıyan kişi sensin. Bu sebeple hangi alıştırma yönteminin köpeğin ve ailen için en iyisi olacağını yalnızca sen bilebilirsin.