heymypet
KÖPEK EĞİTİMİNDE HATALAR
EĞİTİME BAŞLAMAK İÇİN ÇOK UZUN SÜRE BEKLEMEK
Köpek eğitmek özveri isteyen bir iş olmakla beraber köpek eğitiminde yapılan hatalar da bu eğitimi zorlaştırıyor. Eğitim, köpeğinizin yaşına bakılmaksızın seninle birlikte eve geldiği anda başlamalı. Yaşlanana ve kötü alışkanlıklar geliştirene kadar beklememek gerekiyor, yani ağaç yaşken eğiliyor. Özellikle yavru köpeklerin seninle beraber geçirecekleri ilk yılının onların gelişimi ve karakter oluşumunda ne kadar önemli olduğundan burada bahsetmiştik. Temel amaç, köpeğin davranışını şekillendirmek ve belirli ifadelere nasıl tepki vereceğini öğretmek.
Genç yavrular ileri seviyedeki eylemleri öğrenmeye hazır olmayabilir, ancak ev eğitimi ve temel komutlar üzerinde çalışmaya başlayabilirsiniz. Sabırlı olmalısın. Zamanla daha derin ve hayat boyu sürecek bir bağ kuracaksınız. Olgunlaştıkça antrenman seanslarına alışacaktır. Alıştıkça da daha ileri eğitimleri deneyebilirsiniz.
YETERLİ EĞİTİMİ VERMEMEK
Eğitim uzun bir süreç. Köpeğin hareketleri öğrendikçe eğitimi düzenli sürdürürseniz en iyi sonucu alırsın. Çalışmak için bir şey seçin. Haftada en az iki-üç kez kısa süreli eğitim seansları yapın. Yeni komutlar üzerinde çalışmaya devam edin ancak bazen eski temel bilgileri de tekrar edip hatırlamak gerekir. Eğitimin köpeklerde de tıpkı bizlerde olduğu gibi yaşam boyu devam edecek bir süreç olduğunu unutma.
‘HER KÖPEĞİN EĞİTİMİ AYNIDIR’ DİYE DÜŞÜNMEK
Köpek eğitiminde yapılan hatalar arasındaki bir diğer hata da tek bir kaynağa bağlı kalıp her şeyi öğrendiğini düşünmek. Kulaktan dolma bilgilere dayanarak hareket etmek de aynı şekilde. Çünkü her köpeğin algı kapasitesi, zeka düzeyi ve mizacı farklı.
Birkaç farklı eğitimi deneyip hangisinin işe yaradığını beraber keşfetmek ve ona özel bir eğitim programı çıkarıp onu takip etmek en iyisi. Hemen beklediğin sonucu alamazsan sakın aceleci davranıp vazgeçme. Uyguladığın eğitim modeli işe yaramazsa da strateji değiştirip bir diğerini denemekten korkma. Bunu beraber başaracaksınız!
TUTARSIZ OLMAK
Her seviyede köpek eğitimi için tutarlılık esastır. Eğitim sırasında tutarsızlık gösterirsen köpeğin için süreç karmaşıklaşır.
Diyelim ki köpeğine koltuğa çıkmayı yasaklayacaksın. Bu yasağı delmeye çalıştığında bazı günler karşı çıkar, bazı günler kayıtsız kalırsan neyin yasak olup olmadığını anlamaz ve kafası karışır.
Yasaklara karşı yalvarma moduna geçerse ve ısrarcı olmak yerine kıyamayıp istediğini yaparsan da durum değişmez. Bir yasak konduğunda sonuna kadar ısrarcı olmak gerekir. Yoksa duygu sömürüsünü ödülle ilişkilendirip bunu alışkanlık haline getirecektir.
Tutarsızlığın başka bir örneği de köpeğin bir komutu tam olarak tamamlamasa da ödülünü vermek. Mesela ‘yat’ dediğinde yatmayı öğretiyorsan, tam yatmayıp yarı yatar pozisyona geçtiğinde bile ödülü kaparsa, ‘yat’ dendiğinde tamamen yatması gerektiğini öğrenemez. Öne doğru hafif eğilmesinin bile yeterli olacağını düşünür. Bu yüzden komutu tamamen anlayıp uygulamadan ödüllendirmemek gerekir.
SABIRSIZ OLMAK
Köpek eğitimi zaman alır ve her köpeğin öğrenme hızı farklıdır. Köpeğin geç algılıyorsa stres ve sinir göstermek onu daha çok gerer ve bu sadece işleri daha da kötüleştirir.
Bu durumda taktikleri gözden geçirmekte fayda var. Belki de eğitim seansınız uzun sürmüştür? Eğitim seanslarını kısa tutmayı (yaklaşık 10 ila 15 dakika) ve olumlu bir notla (örn: aferin) bitirmeyi unutma.
FAZLA SERT DİSİPLİN
Modern köpek eğitmenlerinin çoğu köpek eğitmek için ceza kullanımının çok etkili bir yöntem olmadığı konusunda hemfikir. Genel olarak, köpeklerin olumlu köpek eğitimi yoluyla daha iyi performans göstermeleri daha olası gözükmekte. Hafif caydırıcıların kullanılması (sprey şişesinden su sıkma gibi) bazı durumlarda yardımcı olabilir ve zarar vermez. Ancak kesinlikle aşırıya kaçmamak gerekiyor. Bağırmak, vurmak, tasmasını çekmek kesinlikle doğru değil, unutma lütfen.
Eğer sert disiplinin ona karşı “üstünlük” kurabilmek veya kendini “dinletebilmek” için gerekli olduğunu düşünüyorsan, yanlış düşünüyorsun. Köpeğinin saygısını ve sevgisini kazanmanın yolu bu değil. Eğitim süreci sizin için zorbalık seansı değil, karşılıklı bağ kurmanın eğlenceli bir yolu olmalı.
HATALI ZAMANLAMA
Köpeğin anlayabileceği şekilde söylemediğin sürece, bir şeyi doğru yapıp yapmadığını bilemez.
Eğitmenler istenen komutu oturtmak için basit bir hareket veya kısa bir kelime (“evet” gibi) kullanmanılmasını öneriyor. Eğer komuta tam olarak uyarsa hemen bir ödülle pekiştirilmeli. Böylece o hareket veya kelime ile ödülün ilişkili olduğunu anlar. Tüm bunların birkaç saniye içinde gerçekleşmesi gerekiyor. Ödül geç gelirse onu başka bir eylemle ilişkilendirebilir.
HOŞLANMADIĞI BİR ŞEY İÇİN ÇAĞIRMAK
Başını belaya sokacağını, sana bağıracağını ya da başka kötü şeylerin olacağını bildiğin halde birisi seni çağırsa yanına gitmek ister miydin? Tabii ki istemezdin. Köpek eğitiminde yapılan hatalar arasından bir diğeri de hoşlanmadıkları bir şey için çağırmak. Köpeğin de böyle bir şeyi istemez. Sonunda onun hoşuna gitmeyecek herhangi bir şey yapmak için köpeğini çağırdığında, sana geldiği için onu cezalandırdığını düşünebilir. Bir daha çağırdığında gelmeyecektir. Çağırdığında yanına gelmesi köpeğine öğreteceğin en önemli şeylerden biri. Bu yüzden bu hataya düşmemek önemli.
Onun sevmeyeceği bir şey için çağırman gerekirse (mesela banyo veya tırnak kesme seansı gibi şeyler) ona ismiyle seslemek yerine gidip olduğu yerden almak daha doğru. Ona kızdığın zaman herhangi bir komut vermeden önce kendini sakinleştirmeye çalış. Unutma, köpek eğitmek sakinken yapıldığında daha başarılı olur.
DAVRANIŞLARI GENELLEYEMEME
Bir davranışı sürekli hale getirmek için farklı dikkat dağıtıcı unsurlarla farklı ortamlarda uygulamak anlamına gelir. Birçok insan köpek eğitim sürecinin bu önemli bölümünü maalesef unutuyor. Köpeğin oturma odanızda “Otur” komutunu öğrendiğinde, öğrendiği şey “oturma odasında yere oturmak”tır. Dışarıda olduğunuzda ve diğer köpekler etrafında olduğunda “otur” kelimesi onun için çok az şey ifade edebilir ya da hiçbir şey ifade etmeyebilir. Bazı köpekler bu genellemeleri kendi kendilerine yapabilirler. Birçoğuysa deneyerek öğrenir.
Bir komutu öğretmeye başladığında, ilk zamanlar sessiz ve kontrollü bir ortamda uygulayın. İleriki aşamalarda farklı yerlere gidin ve dikkat dağıtıcıların sayısını kademeli olarak artırmaya çalış. Bu, köpeğinin komutlarına verdiği tepkilerin ince ayarını yapmana yardımcı olacaktır.
