Kabızlık, dışkının kolondan zor veya seyrek geçişi anlamına gelen tıbbi bir terim. Bu, zorlanma ve rahatsızlık dahil olmak üzere zahmetli bağırsak hareketlerine yol açar. Kedinin daha az dışkı yaptığını veya hatta hiç dışkı çıkartmadığını fark edebilirsin. Kedilerde kabızlık sorunu, dışkının çok sert ve kuru olmasını sağlar.
Kolon, gastrointestinal sistemde suyun emilmesi için ana alan. Dışkı kolonda uzun süre tutulduğu zaman, tutulan dışkı sertleşir ve kurur. Bu da dışkıyı geçmekte zorlanmaya ve rahatsızlığa yol açar.
Belirtileri;
1. Dışkılama sırasında karın ağrısı/ağlama
2. İştahsızlık veya kusma
3. Az miktarda sıvı dışkı veya kan
Bu son işaret kedi sahipleri için kafa karıştırıcı olabilir. Kabız olan bir kedi kendini zorladığı için az miktarda sıvı dışkı veya kan gelir. Ebeveynler de haliyle ishal ile karıştırır. Ancak bu sıvı aslında sert kısmın etrafından dolaşıyor ve kedi kabız oluyor.
Kedilerde Kabızlık Nedenleri
Kedinin yaşı ve sağlık durumu ne olursa olsun kabızlık oluşabilir. Kediler su tüketimini çok az yağar. Özellikle kuru mama ile beslendiklerinde kabızlık geliştirme riski daha yüksek olur. Dehidrasyona yol açan herhangi bir durum aynı zamanda kabızlığa da yol açabilir. Hareketsiz ve fazla kilolu olmak da risk faktörleri arasında. Aşırı kilolu, orta yaşlı kedilerde ortaya çıkabilen megakolon denilen çok ciddi bir durum var. Kabızlığa yol açabilecek diğer sorunlar şunlar:
-Kıl yumakları veya yabancı maddelerin yutulması
-Pelvik kanalda daralmaya neden olan pelvik ağrı veya pelvik yaralanmalar
-Kum kabından kaçınmak
Kedilerde Megakolon
Kedilerde megakolon, ciddi kabızlığın sonucudur. Veteriner hekimler kesin nedeni bilmese de en sık orta yaşlı, aşırı kilolu erkek kedilerde görülür.
Bu kedilerde, kolon uygun sinir fonksiyonunu kaybeder. Bu durum da gergin ve zayıf bir kolon ile sonuçlanır. Kolon genişlediğinden ve normalden çok daha büyük olduğundan, kedide gerçekten şaşırtıcı oranlarda dışkı birikir. Soruna ek olarak, kolon, dışkıyı başarılı bir şekilde dışarı atma yeteneğinden yoksun olur.
Megakolon, sıklıkla birincil bir durum olarak teşhis edilir. Ancak uzun süredir devam eden ve tedavi edilmeyen normal kabızlığa ikincil olarak da ortaya çıkar. Bunun nedeni, kolonun zamanla içine hapsolmuş büyük miktarda dışkı nedeniyle şişmesi ve zayıflaması. Bu esneme kolonun hem sinirlerine hem de kaslarına zarar verir ve bu da onun kasılma yeteneğini etkiler.
Kronik kabızlığın megakolona dönüşme olasılığı ciddi bir endişe kaynağı. Tüm kabız kediler zamanında tedavi edilmeli. Şüphelendiğin takdirde teşhis ve tedavi için veteriner ziyaretini erteleme.
Kedilerde Kabızlık Teşhisi
Kabız olduğundan şüphelenilen herhangi bir kedi, veterinerini mümkün olan en kısa sürede görmeli. Veteriner evde neler olup bittiğine dair kapsamlı bir bilgi alır ve tam bir fizik muayene yapar
Kabız olan bir kedi, genellikle veterinerin hissedebileceği sert dışkı maddesiyle dolu genişlemiş bir kolona sahip olacak. Bu, kilolu kedilerde mümkün olmayabilir. Bu nedenle hızlı ve invaziv olmayan bir röntgen, kabızlığın derecesini ve kedinin kolonunun ne kadar genişlemiş olabileceğini gösterecek.
X-ışınları ayrıca yabancı cisim tıkanıklığı, pelvik veya sakral yaralanmalar, omurilik sorunları veya tümörler gibi kabızlığın fiziksel nedenlerini belirlemeye çalışmak için kullanılır. Bazı durumlarda karın ultrasonu ile daha detaylı bir görünüm gerekli olabilir.
Kedilerde Kabızlık Tedavisi
Kabızlığın nedeni bulunduktan sonra veterinerinle birlikte bir tedavi planı oluşturman gerek. Tipik olarak, kabız kediler lavman ve intravenöz sıvılar gerektirir. Kedinin çıkartmasına izin verecek kadar dışkıyı yumuşatmaya yardımcı olmak için bazı müshilller eklenir.
Laksatifler, lavmanlar ve sıvı tedavisi ile rehidrasyon kedinin dışkılamasına izin vermiyorsa, sertleşmiş dışkının bir veteriner tarafından manuel olarak çıkarılması gerek. Bu işlem genel anestezi altında gerçekleşir.
Bir kedinin kabızlığı tekrarlarsa veya uzun vadeli bir sorun haline gelirse, tekrarı önlemek için diyet yönetimi veya ilaçlar gerekli. Kedinin daha yumuşak dışkı yapmasına yardımcı olacak hem mama tanesi hem de konserve şeklinde reçeteli diyetler var. Oral laksatifler evde de uygulanır.
Şiddetli megakolon vakaları olan kedilerde, veteriner hekimin, kedinin kolonunun rektumdan dışkıyı kasmasına ve itmesine yardımcı olmak için hareketliliği teşvik edici maddeler reçete edecek. Daha ciddi komplikasyonlardan kaçınmak için kedinin bağırsak hareketlerine ayak uydurmak önemli. Kediyi mümkün olduğunca çok su içmeye teşvik etmek veya mamasına su eklemek de kabızlık sorunlarını hafifletmeye yardımcı olur.
Bazı kediler, kum kapları kirli bırakılırsa kabız olur. Haliyle kum kabının içinde dışkılama konusunda kendilerini rahat hissetmezler. Evdeki diğer kediler, muhtemelen kum kutusunu koruyor. Hatta kutudayken kabız kediye saldırır.
Evinde kedine ait bir çöp kutusu daha olması önemli. Bu, kedinin isteyerek dışkılamaktan kaçınmaması için her zaman kullanabileceği bir kum kabı olmasını sağlayacak.
Kedinin kabızlığına katkıda bulunan uzun ve sık tüyleri mi var? Tüylerin gastrointestinal sistemden daha kolay geçmesine yardımcı olan diyetler ve takviyeler var. Kedi tüylerini yalama yoluyla yutmadan önce mümkün olduğunca sık sık kedini fırçalarsan; daha az tüy yutmasını sağlamış olursun.
Kedilerde Kabızlık Prognozu
Kabız olan kedilerin çoğu; sıvılara, lavmanlara, ilaçlara veya dışkının elle çıkarılmasına yanıt verir. Kedilerde kabızlık tedavisi olarak cerrahi işlem nadir bir durum. Nadirdir ancak muhtemelen gerekli bir durum. Tümörlerin veya yabancı cisimlerin kolondan cerrahi olarak çıkarılması gerekir. Ayrıca, geleneksel tedavilere dirençli megakolon vakalarında cerrahi önerilen bir durum.
Şiddetli ve dirençli megakolonun cerrahi olarak düzeltilmesi, kısmi veya subtotal kolektomi adı verilen bir prosedürle kolonun etkilenen kısmının çıkarılmasını içerir. Bu ameliyattan sonra kedilerde kronik ishal veya fekal inkontinans olur. Ancak genel prognoz iyidir.
Kedilerde kabızlık yaygın ve çoğu durumda kolayca tedavi edilien bir hastalık. Kedinin bir rahatsızlığı olup olmadığını fark edebilmen için dikkat etmeli ve normal dışkılama sıklığını öğrenmelisin. Tipik olarak, çoğu kedinin her gün bir bağırsak hareketi olur. Kedinin aniden normal bir şekilde dışkılamadığını veya kum kabında zorlandığını fark edersen; hemen veterinerinden randevu alman gerek. Kedilerde kabızlığın hızlı tedavisi, gelecekte daha ciddi komplikasyonları önler.
Senin kedin daha önce kabızlık sorunundan muzdarip oldu mu? Umarız bu sancılı süreci hiç yaşamamıştır. Peki bu sorunu nasıl çözdünüz? Cerrahi tedavi gerekti mi? Lütfen bizimle paylaş!