heymypet
KEDİLER EĞİTİLEBİLİR Mİ?
Kediler eğitilebilir mi acaba? İyi haberi geciktirmeden verelim: Elbette!
Kedileri eğitmek için en etkili yöntemlerden biri ödül ve ceza. Cezadan kastımızın kesinlikle bağırıp çağırmak ya da dövmek olmadığını Heymypet’in sıkı takipçileri çok iyi bilir. Ödül-ceza, iyi davranışların ödüllendirildiği, kötü davranışlarınsa caydırıcı şekilde cezalandırıldığı bir sisteme dayanır.
Peki kedileri de tıpkı köpekler gibi eğitmek mümkün mü? Buna cevabımız hem evet, hem hayır. Kediler oldukça bağımsız hayvanlar oldukları için, emirlerinizi yerine getirme konusunda biraz ilgisiz görünebilirler. Bu, davranışlarını hiçbir şekilde etkileyemeyeceğimiz anlamına gelmez. Sabırlı ve tutarlı olursak, yavru kedimizi veya yaşlı kedimizi de kısa sürede eğitebiliriz.
KEDİNE NEYİ ÖĞRETMEK İSTİYORSUN?
Önce kedinin ne öğrenmesini istediğini belirle ve ardından her gün küçük adımlarla hedefe doğru ilerle. Kedini eğitmeye başlamadan önce, hangi komutları kullanacağını ve ne tür davranışları öğrenmesini istediğini düşün. Mesela geçmişte merak etmiş olabileceğin şeyleri düşün: kedini kumunu kullanması için nasıl eğitirsin, veterinerin ofisine giderken onu nasıl sakinleştirirsin vb… Halılarını veya mobilyalarını çizmeyi bırakmasını ona nasıl öğretebilirsin? Bunların hepsi eğitim sırasında üzerinde çalışabileceğin seçenekler.
Genel ortak hedefler şunları içerir:
- Ev eğitimi ve tuvalet eğitimi, seslendiğinde sana doğru gelmesi
- Bazı durumlarda, örneğin tüylerini tararken veya tırnaklarını keserken sakin kalmak
- Seninle, diğer insanlarla veya diğer hayvanlarla etkileşimde bulunmak
- Oyuncaklarıyla, seninle veya başka bir kediyle oynamak
- Sakin halde yolculuk yapmak (taşıyıcısına girmek ve arabaya binmek) gibi…
Kedini neden ve nasıl eğiteceğini öğrenmek için birçok önemli neden var. Ancak her şeyden önce temel hedefimiz, ona belirli şekillerde nasıl davranması gerektiğini öğretmek, onun sosyalleşmesine ve insanların, diğer hayvanların yanında hoşnut olmasına yardımcı olacaktır. Eğitim, kendi iyiliğin için de önemlidir; Kedin tırnak kesme veya seyahat sırasında sakin kalmayı öğrenirse, hem onun işi kolaylaşır, hem de seninkisi. Kedin ne kadar iyi huylu olursa, ilişkiniz o kadar iyi olur.
EĞİTİM SEANSLARINI KISA TUTUN VE DOĞALINA BIRAKIN
Senin ve kedinin hangi konular üzerinde çalışacağınızı belirledikten sonra işe koyulmanın zamanı geldi. Her şeyden önce, kedinin dikkat süresi seninkinden çok daha kısadır; eğitmen olmaya her hazır olduğunda onun dakikalarca verdiğin dersle ilgilenmesini bekleyemezsin. Bazı yavru kediler, annelerinin kumunu kullanmasını izledikten sonra tuvalet eğitimine başladığı için, bu tür eğitim süresi kısa olabilir. Bununla birlikte, ortamı değiştiğinde, mesela annesinden ayrılıp senin evine geldiğinde yeni tuvaletini alışmasına yardım etmen gerekebilir.
Yavru kedini oyuncaklarıyla (ve seninle) oynaması için eğitiyorsan, dersler daha kademeli olabilir. Kediler genellikle yeni oyuncakları kendi başlarına keşfetmeyi tercih eder, bu da senin rolününün bu keşif sırasında onun alanına saygı duymak olduğu anlamına gelir. Keşif bittiğinde, oyuna sen de katılabilirsin.
UFAK HEDEFLERLE BAŞLAYIN
Eğitim konusunda heyecanlıysan, hemen işe koyulup kedine her şeyi aynı anda öğretmek isteyebilirsin. Başarılı olmak için her seferinde bir ders uygulamak daha iyi fikirdir. Kedin üzerinde çalıştığın her şeye hakim olduktan sonra, bir sonraki eğitim alıştırmasına geçebilirsin. Örneğin eve yeni bir kedi yavrusu getirirken, ona hemen kum eğitimi vermek isteyebilirsin. İşiniz bittiğinde, diğer evcil hayvanlarla etkileşim kurmaya çalışma eğitimi, ardından sakinleşme eğitimi ve benzeri şeylere geçebilirsiniz.
EĞİTİMİ TEK BÖLGEYLE SINIRLAMAYIN
Kedin bir komutu öğrendikten sonra, bunu evin farklı alanlarında da uygulayın. Önceden var olan diğer evcil hayvanlara eve yeni gelen bir kedi yavrusu tanıtırsan ve onları yalnızca oturma odasında bir araya getirirsen, eskiler muhtemelen bu yeni kedinin yalnızca o alanda var olduğuna inanır. Evin farklı alanlarında karşılaştıklarında ondan hiç hoşlanmayabilirler.
Bu yeni hayvan kedi değil de balıksa bu sorun olmaz, ancak yavru kedin bir köpekle karşılaşıyorsa, onunla başka alanlarda da karşılaşacağını anlaması gerekir. Kum eğitimine çok benzer şekilde, bazı eğitim türlerini evin farklı alanlarında da tekrar etmeliyiz. Bir kediye evde eğitim veriyorsan, bazen birden fazla noktada kedi kumu bulundurman gerekebilir. Onu halı ve mobilyaları çizmekten alıkoymak, bu eşyaları birden fazla odada bulacağı için daha kapsamlı bir ders gerektirecektir.
EVİN DİĞER SAKİNLERİNİ DE KONUYA DAHİL EDİN
Ev sakinleri sadece sen ve kedinden ibaretse, başkalarını eğitim sürecine dahil etme konusunda çok fazla endişelenmene gerek yoktur. Yine de kedinin sosyal olmayı öğrenmesini istiyor olabilirsin. Onu eve getirdikten kısa bir süre sonra arkadaşlarını veya aile üyelerini evcil hayvanınla sosyalleşmeye davet et. Sadece onlara başta fazla üstüne gitmemelerini hatırlat.
Bir yavru kediyi daha büyük bir aileye getiriyorsan, herkesi eğitim sürecine dahil etmek daha da önemlidir. Tüm ailenin dahil olması için pek çok neden var, ancak tutarlılık ve ilişki kurma ekstra önemli. Sonuçta, bu tanıdık yüzleri her gün görecek! Eğitim hedefleri ve başarılı olmak için hangi yöntemleri kullanacakları konusunda herkes net olmalıdır.
BİR ÖDÜL SİSTEMİ KULLANIN
İyi davranışı pekiştirmek için verilen ödüller, özellikle eğitim sırasında büyük motivasyon kaynağıdır. Tüylü yeni arkadaşının test etmesi için iki tür ödül vardır. Öncelikle, olumlu övgülerden keyif alacağını bil. Nazik, iyimser bir sesle konuş ve ona onunla ne kadar gurur duyduğunu hatırlat.
“Ne kadar iyi bir kızsın” ve “Süpersin!” de. Kedinin tüylerini okşarken ya da kaşırken bu tatlı sözleri söylediğinde ne anlama geldiğini çok iyi bilecek, şüphen olmasın. Üzerinde çalıştığınız komutları doğru bir şekilde öğrendiğinde onu küçük ödül mamalarıyla ödüllendir. Bunu yapmanın bir yolu, bir “ses” kullanmaktır. Kedin doğru davranışı veya eylemi gerçekleştiğinde herhangi bir ses bulup her seferinde onu çal ve ardından ona bir işi iyi yaptığını gösteren bir ödül ver. İyi yaptığı bir işi her yaptığında bu sesi duymak, onu eğittiğin iyi davranışı pekiştirecektir.
EĞİTİMLER HİÇBİR İŞE YARAMIYOR MU?
Uyguladığın eğitimlerin bir gecede sonuç vermesini beklemek doğru değil. Bazen öğrendiğini düşünsen de kedin yine bir hata yapacaktır. Ama unutma, kediler eğitebilir canlılardır.
Bir yavru kedi eğitmeye çalışırken ceza pek işe yaramaz çünkü kedin neden başının dertte olduğunu anlamayacaktır. Aslında bırak işe yaramayı ters tepecektir. Eğitim sırasında ona asla tokat atmamalısın, bağırmamalı ve zor kullanmamalısın. Sesini her zaman sakin bir tonda tutmaya dikkat etmelisin. Kedin onu tehdit ettiğini hissederse, eğitim başarısız olur. Hem de senden korkmayı öğrenir.
Kötü davranışları yeniden yönlendirmen gerekiyorsa (mobilya çizmek gibi) hızlı ve keskin bir ses çıkarmayı dene. Her seferinde aynı ifadeyi söylemeniz de yardımcı olacaktır, örneğin “Hişt!” “Dur!” veya “Sakın!”. Önemli olan, dikkatini çekmek ve onu mevcut eylem veya davranıştan uzaklaştırmak. “Hayır!” Gibi düzenli olarak kullandığınız kelimelerden kaçın. Veya “hey!” gibi bir ünlem kullanmamaya dikkat et. Bunu bazen ona sevimli şekilde seslenirken de kullanacağın için kafasını karıştıracaktır. İyi bir şey mi yoksa kötü bir şey mi yaptığını anlamayacaktır. Kediyi nasıl eğitebileceğinizi öğrenmek hepiniz için eğlenceli bir deneyim olacaktır. Kediler eğitilebilir. Sadece sabırlı ve pozitif olmayı unutmayın, istediğiniz yere önünde sonunda varacaksınız.
Kedilere dair merak ettiğin tüm konular için buraya göz atabilirsin.
