BUKALEMUNLARIN RENK DEĞİŞTİRMESİ
Bukalemunlar renk değiştirir ve hayranlık duyacağınız bir yetenek sergiler. Sürüngenler sınıfının bu en renkli üyesi bizler için pek çok açıdan bir muamma. Bu gizemli sır perdesini aralamak istedik ve kafamızdaki sorulara yanıtlar aradık. Bukalemun nasıl renk değiştirir? İstedikleri her renge bürünebiliyorlar mı? Renk değiştirmek anatomik açıdan nasıl mümkün olabiliyor? Bu değişimler onlar için bir iletişim biçimi mi?
Neyse ki İsviçreli bilim adamları yeni bir keşif sayesinde sorularımızın pek çoğunu yanıtlamış. Haydi merakımızı birlikte giderelim.
Bu son araştırmaya kadar, bukalemunların farklı hücrelerinde yer alan renkli pigmentleri toplayarak ya da dağıtarak renk değişimi gerçekleştirebildikleri düşünülüyordu. Yeni bulgular, bukalemunların çok özel yapıdaki deri hücrelerinde bulunan kristallerin yerlerini yeniden düzenleyerek farklı renklere bürünebildiklerini ortaya çıkardı.
Bukalemunların aynı zamanda kızıl ötesine benzer ışınları yansıtabilen ikinci bir hücre katmanı bulunuyor ve bu katman sayesinde vücutlarını serin tutabiliyorlar. Aslında bir bukalemun renk oluştururken sıcak ya da soğuk renkler için farklı pigmentlerle dolu hücrelerini kullanır ve kendi kristallerinden elde ettikleri renklerin yanı sıra, fiziksel elementlerden yansıyan ışıklar sayesinde de daha parlak ve farklı tonlardaki renklere de bürünebilir.
Yani gözle dahi görülemeyecek kadar küçük kristaller arasındaki boşluklar arttıkça, dışarıdan gelen ışınları yansıtması da farklılaşıyor. Aslında bukalemunun renginde bir değişim olmuyor, fakat bizim gözümüze yansıyan renkler değişiyor. Farklı kristallerin arasındaki mesafeler farklı tonlar algılamamıza sebep oluyor.
Örneğin dinlenme halindeyken genelde ağaç üstlerini, yaprakların aralarını tercih ettikleri için yaprağın yeşilini yansıtıyorlar ve yeşil görünüyorlar. Geçmişte yapılan araştırmalar bukalemunların hücrelerinde yeşil pigment bulunmadığını ortaya çıkarmıştı ancak yine de bu durumlarda yeşil görünebiliyorlar. Yani sandığımız gibi çevreye uyum sağlama gibi bir amaçları yok ve bu renk değişimini bilinçli şekilde gerçekleştirmiyorlar. Sadece yapraklı doğal ortamında istirahat ederken kristalleri, çevredeki yeşil tonları yansıtıyor.
Yalnız erkek bukalemunlar, bir dişinin ya da rakip hemcinsinin varlığında uyarılarak çeşitli renk değişimleri sergileyebiliyor. Uyarılmış hale gelen bir bukalemun renk olarak turuncu, kırmızı, sarı gibi daha sıcak renklere de bürünebilir. Bunun da vücut ısısının artışından kaynaklı olduğunu düşünmek mümkün.
İşte bukalemun nasıl renk değiştirir sorusunu da böylelikle yanıtlamış olduk. Peki bu inanılmaz hayvanı sahiplenmek istemez misin? Eğer yanıtın evet ise, evcil bukalemun sahiplenmeden önce bilmen gerekenlere buradan bakabilirsin!