heymypet
Öncelikle şunu söyleyelim: Beta balıkları çeşitli kaynaklarda “Siyam kavgacı balığı” ismiyle de karşımıza çıkabiliyor. Yani senin balıklarının kavga etmesi sana özgü bir sorun değil, bu türün genelinde yatan bir özellik. Ancak şunu da bilmelisin: Aslında tüm Beta’lar kavga etmiyor. Kavgacılık bu türün erkek bireylerine has bir özellik. Dolayısıyla birden fazla erkek Beta balığını aynı akvaryuma koyduğun anda kavgaya zemin hazırlamış oluyorsun. O nedenle birden fazla Beta’n varsa onları ayrı akvaryumlara koymalı, hatta birbirlerini görmelerine bile engel olacak bir düzen kurmalısın. Zira Beta balıklarının kavgaları zaman zaman ölümcül sonuçlara bile yol açabiliyor. Dolayısıyla kavgayı önlemek için elinden geleni yapman gerekiyor. Balığının cinsiyetini anlamak için de bu ipuçlarından faydalanabilirsin.
Beta balıklarında en yaygın kavga davranışı kabarma. Kavgaya hazırlanan Beta balığı kendini daha iri göstermek için bilimsel adı “operkulum” olan solungaç kapaklarını ileri doğru ittiriyor. Bunu balon balıklarının stres altında şişip dikenlerini çıkarmasına benzetmek mümkün.
Kavganın ilerleyen aşamalarında Beta balıkları birbirlerine kafalarıyla ve gövdeleriyle çarpma, yüzgeçleri ısırma ya da sıkıştırma gibi davranışlar da sergileyebiliyor. Zaman zaman iki erkeğin dudaklarını birbirine kenetleyip güreştiği durumlar da gözleniyor.
BETA BALIKLARI NEDEN KAVGA EDER?
Peki Beta balıkları neden kavga ediyor? Bunun sebebini kısaca yiyeceğin, barınağın ve dişilerin paylaşımı üzerinden yaşanan bir iktidar kavgası olarak özetlemek mümkün. Üstelik böyle agresif tavırlar sadece Beta’lara özgü de değil, birçok balık türünde gözlemlenebiliyor.
Beta balıklarının kavgacılığının doğuştan mı yoksa yetiştirme tarzından mı kaynaklandığı ile ilgili tartışmalar da mevcut. Yapılan çalışmalarda doğdukları andan itibaren bir grubun içinde yetişen Beta balıklarının agresif eğilimlerinde azalma olduğu gözlemlenmiş. Ancak birçoğumuzun balıklarımızın nasıl bir ortamda doğup büyüdüğünü takip etme şansı bulunmuyor. Dolayısıyla agresyon seviyesini anlamak için birkaç hafta geçmesi gerekebiliyor. Yine de çoğu erkek Beta balığının agresif olduğunu ve başka erkek Beta’larla birlikte yaşamaması gerektiğini söyleyebiliriz.
Anavatanları olan Tayland’da Beta balıklarının dövüşleri üzerinden yarışmalar yapılıyor. BU dövüşleri inceleyen araştırmalarda diğer Beta balıkları olmadan büyütülen balıkların daha agresif olduğu ve daha uzun süre savaştığı görülmüş. Bununla birlikte tüm hayvan dövüşlerinde olduğu gibi Beta balığı dövüşlerinin de hayvan dostlarımıza zarar veren, dolayısıyla acilen sona ermesi gereken uygulamalar olduğunu söylememiz şart!
BETA’LAR BİRLİKTE YAŞAR MI?
Dişi Beta balıklarına gelirsek, onlar erkekler gibi birbirleriyle kavga etmiyor, hatta “harem” adı verilen topluluklar halinde yaşıyorlar. Zaman zaman haremdeki balıklardan biri diğerlerine kıyasla daha baskın ve hiyerarşide daha üstün olabiliyor. Bu hiyerarşi kurulduktan sonra hareme yeni dişiler katıldığında, yeni bir düzen kurulana kadar dişiler arasında da kavgalar gözlemlenebiliyor. Dişi Beta balıkları genelde aynı büyüklükteki başka türlerle aynı akvaryumda yaşayabiliyor.
Erkek Beta’ların diğer Beta’larla bir arada yaşaması uygun değil ama bir erkek Beta’nın, akvaryumunu agresif olmayan başka türlerle paylaşmasının bir sakıncası bulunmuyor. Ancak bazı Beta balıkları, kendileri gibi dalgalanan büyük yüzgeçleri olan başka balıklarla aynı akvaryumda olduklarında agresifleşebiliyor. Bu nedene akvaryumu oluştururken agresif ve geçimsiz balıkları seçmemekte fayda var. Yine de her hayvanın mizacı farklı olduğunu akılda tutmalısın. O nedenle Beta balıklarını akvaryuma en son eklemeni tavsiye ederiz. Böylece çatışma ihtimalini en aza indirebilirsin.
Beta balıklarında kavganın en yaygın işaretlerinin solungaç kabartma, kafa vurma ve yüzgeç sıkıştırma olduğunu söylemiştik. Ancak bu davranışları birebir görmüyor olman Beta’nın kavga etmediği anlamına gelmez. Pulların dökülmesi, yüzgeçlerin yırtılması ya da saklanma davranışının sıklaşması da başlıklarda kavga işareti olabilir. Sürekli uyku hali, iştahsızlık, uzayan saklanma dönemleri ve ani ölümler de kavganın en ağır işaretlerindendir. Eğer Beta’ları bir arada tutuyorsan ve kavga işaretleri görüyorsan, balıkları hemen ayırmalısın.
BETA’LARDA KAVGA NASIL ÖNLENİR?
Yüzgeç çürümesi de uzun ve dalgalanan yüzgeçleri nedeniyle Beta balıklarında yaygın bir sorun. Çürüme çoğu zaman bir hastalığın ve iyi çalışmayan bir bağışıklık sisteminin işareti oluyor. Akvaryumda çok fazla aksesuar olması da Beta balıklarının yüzgeçlerinde yırtılmalara yol açabiliyor.
Gelelim kavgayı durdurmak için yapabileceklerine. Öncelikle “her akvaryuma bir erkek Beta” prensibini hatırlatalım. İkincisi bu akvaryumların birbirini görmemesine, aralarında şeffaf olmayan bir ayırıcı mekanizma olmasına dikkat et. Basit bir arka plan görseli ya da bir karton bile işini görecektir.
Üçüncüsü üzerinde aynalar olan aksesuarları Beta akvaryumlarından uzak tut. Aynı şekilde akvaryumun dışında ama yakınında bir ayna da olmamalı. Başka balıkların zihinsel anlamda uyarılması için faydalı olan aynalar, Beta’larda bir tetikleyici rolü oynayabilir. Beta balıklarının aynalı aksesuarlara ya da aynadaki görüntülerine saldırdıkları durumlarda yaralanmalar yaşanabilir.
