heymypet
Evcil hayvanımızın sağlık sorunları doğrultusunda bazen ameliyat olması gereken durumlar olur. Bu durumlarda anestezi almaları gerekir. Maalesef ülkemizde ebeveynler bu konuda bilinçli değil. Yeteri kadar bilgi sahibi olmayan ebeveynler de anestezi sonrasında dostlarımızın yaşadığı travmatik durumun farkında olmaz. Aslında ne kadar da ciddi bir durum değil mi? Çoğu ebeveyn bu durumu deneyimleyerek farkına varır. Ne yazık ki anesteziye alerjisi olan veya bilinçsiz bakımın ardından olumsuz sonuçlarla karşılaşan dostlarımız var… Umarız ki, acı deneyimler yaşamadan sana kazandıracağımız bilinç ile bu durumun önüne geçmiş olursun. Hadi birlikte anestezi öncesi yapılması gereken testlerden bahsedelim.
Dostuna anestezi öncesi yapılması gereken bir kan tesi var. Bu kan testinin adı ‘preanestezik kan tahlili’. Dikkat çekmemizin asıl nedeni yapılmadığı takdirde doğurduğu trajik sonuçlar. Hem senin hem de dostun için üzücü sonuçlarla karşılaşmadan evvel bu konuda bilinç kazanman gerek.
Preanestezik Kan Tahlili Neden Bu Kadar Önemli?
Preanestetik kan tahlili, anestezi uygulanan çoğu hayvan için tipik olarak öneriliyor. Bu kan tahlili, veterinerin evcil hayvanının genel sağlığını değerlendirmesini sağlayarak anestezi için iyi bir aday olmasını sağlar. Preanestetik kan çalışması herhangi bir anormallik gösteriyorsa, evcil hayvanının tedavi planında gerekli ayarlamalar yapılarak bu anormallikler giderilir.
Preanestetik Kan Tahlili Neleri Değerlendirir?
Preanestezik kan tahlilinde ölçülen kesin biyokimyasal parametreler, veterinerin önerdiği belirli kan tahlili paneline bağlı olarak değişirken, anestezi öncesi kan tahlili tipik olarak iki ana bileşen içerir. Bu iki bileşen, tam kan sayımı (CBC) ve serum biyokimyası. Bu testler, evcil hayvanının iç sağlık durumu hakkında değerli bilgiler sağlar.
Tam Kan Sayımı (CBC) Nedir?
Tam kan sayımı, evcil hayvanının kanında bulunan hücreleri değerlendirir. Dostunun hücre sayımlarındaki anormallikler, altta yatan bir hastalığı gösterebilir. Evcil hayvanınızın cerrahi/anestezik risklerini etkiler.
Tam kan sayımı özellikle kanda bulunan üç tip hücreye bakar:
Kırmızı kan hücreleri: Bu hücreler oksijeni kan yoluyla evcil hayvanınızın dokularına taşır. Bir CBC, evcil hayvanının kırmızı kan hücrelerinin miktarını, şeklini ve hemoglobin içeriğini değerlendirir. Bu testler, anemi (düşük kırmızı kan hücreleri) ve polisitemi (yüksek kırmızı kan hücreleri) dahil olmak üzere bir dizi hastalığı tespit eder.
Beyaz kan hücreleri: Bu hücreler tipik olarak iltihaplanma veya enfeksiyona yanıt verir. Bir CBC, yalnızca evcil hayvanınızın genel beyaz kan hücresi sayısını ölçmekle kalmaz. Aynı zamanda her benzersiz beyaz kan hücresi türü için ayrı sayımlar sağlar. Yüksek beyaz kan hücresi sayıları genellikle enfeksiyon veya iltihaplanmayı gösterir. Anormal derecede yüksek olan spesifik beyaz kan hücresi tipi, genellikle olası bir teşhis hakkında ek bilgi sağlar. Anormal derecede düşük beyaz küre sayısı, daha ciddi bir enfeksiyona veya olası bir bağışıklık yetmezliğine işaret edebilir. Daha az yaygın olarak, dramatik beyaz küre sayısı anormallikleri kanseri gösterebilir.
Trombositler: Plateletler kanın pıhtılaşmasından sorumlu. Düşük trombosit sayısı, evcil hayvanının ameliyat sırasında aşırı kan kaybı riski altında olabileceğini düşündürür.
Preanestetik Kan Tahlili Evcil Hayvanların Tedavisini Nasıl Etkiler?
Veterineriniz evcil hayvanının anestezi öncesi kan tahlilinde anormallikler bulursa, birkaç olası sonuç var.
Bazı anormallikler hafif ve klinik olarak anlamlı olma olasılığı düşük olur. Örneğin, klinik belirtilerin yokluğunda normal aralığın biraz üzerinde olan bir beyaz kan hücresi sayımı, altta yatan herhangi bir hastalığın değil, stresin bir göstergesi olabilir.
Diğer anormallikler olmadan marjinal olarak yüksek kan şekeri stres ile de görülebilir. Evcil hayvanının çok hafif bir yüksekliği varsa, veteriner herhangi bir ek test veya müdahale yapmadan anestezi ile devam etmeyi seçer. Bazı durumlarda, veteriner hekim test sırasında yükseklik önemli görünmese bile, daha önemli anormalliklerin gelişmediğinden emin olmak için gelecekte değerin yeniden kontrol edilmesini önerir.
Bazı durumlarda, anestezi öncesi kan tahlili, anesteziden önce düzeltilebilecek anormallikleri saptar. Örneğin, evcil hayvanınızın anestezi öncesi kan tahlili hafif dehidrasyon gösteriyorsa, veteriner anesteziden birkaç saat önce intravenöz sıvılar verir. Bu, evcil hayvanının anesteziye girmeden önce tıbbi olarak mümkün olduğunca stabil olmasını sağlar.
Bununla birlikte, bazen anestezi öncesi kan tahlilinde daha önemli anormallikler saptanır. Bu durumlarda, veteriner hekim ek testler veya tedavi yapılana kadar ameliyatın ertelenmesini önerir. Bunun meydana gelebileceği durumlara örnek olarak; şiddetli anemi, önemli ölçüde yüksek karaciğer veya böbrek değerleri veya diyabet verilebilir. Önemli kan tahlili anormallikleri durumunda, evcil hayvanın durumu tam olarak teşhis edilip ele alınana kadar ameliyatın ertelenmesi, güvenli bir anestezi prosedürünün şansını en üst düzeye çıkarmaya yardımcı olur.
Veteriner hekim, evcil hayvanının anestezik ilaçları ve evcil hayvanının tedavi planında yapılması gerekebilecek herhangi bir değişiklik hakkında rasyonel önerilerde bulunmak için kan çalışmasını kullanır. Evcil hayvanının anestezi öncesi kan tahlilini, fizik muayenesi ve tıbbi geçmişi ışığında yorumlar.
Evcil Hayvanını Kan Tahliline Nasıl Hazırlayabilirsin?
Minik dostunu kan testi için uygun şekilde hazırlanması, sonuçların mümkün olduğunca doğru ve güvenilir olmasını sağlamaya yardımcı olur. Bazen test sonuçları, yalnızca evcil hayvan uygun şekilde hazırlanmadığı için anormal olur. Veteriner hekim sonuçların güvenilir olmadığından şüpheleniyorsa, kan testlerini tekrar yaptırmanız gerekir.
Evcil hayvanını rutin bir veteriner ziyaretine hazırlamak için yapabileceğiniz şeyler:
1. Beslenmesini hafiflet: Mümkünse, randevudan yaklaşık 6 saat öncesine kadar evcil hayvanını besleme. Oruç, yemekten sonra ortaya çıkan yağ damlacıkları olan lipeminin kanını temizlemeye yardımcı olur. Lipemi bazı kan testlerini etkiler. Bu sebeple sonuçların yorumlanmasını zorlaştırır.
2. Mutlaka su barındır: Bu özellikle sıcak havalarda önemli. Hafif dehidrasyon bile test sonuçlarını değiştirir. Bu nedenle veterinere gitmeden önce evcil hayvanının suya erişebildiğinden emin ol.
Ziyaretinizden hemen önce egzersiz yapmaktan ve aktif oyun oynamaktan kaçın. Fiziksel aktivite, test sonuçlarında değişikliklere neden olur. Bu nedenle egzersiz ve aktif oyundan kaçınsan fena olmaz.
3. Stresi mümkün olduğunca azalt: Evcil hayvanın gergin veya korkmuşsa test zor olur. Bu durumu hayvanlara göre değerlendirmek daha doğru olacak sanırız ki. Aşağıda sıralayarak değerlendirelim.
- Köpekler: Köpeğini her zaman tasmalı tut. Bu, evcil hayvanının bekleme odasındaki diğer hayvanlar tarafından korkma veya üzülme olasılığını azaltır.
- Kediler: Kedini battaniye veya oyuncak gibi ev gibi kokan bir şeyle birlikte bir kedi taşıyıcıya getirin. Bu, kedinizin kendini daha güvende hissetmesine yardımcı olur ve kaçma riskini ortadan kaldırır.
Evcil hayvanını sakin ve sessizce tut. Yatıştırıcı bir sesle konuşmak, dostunun dikkatini dağıtmaya ve kaygıyı azaltmaya yardımcı olur.
Bekleme salonu kalabalıksa heyecanı azaltmak için evcil hayvanınla birlikte arabada beklemek daha mantıklı. Böylelikle stresi daha az yaşar.
Minik dostun çok heyecanlıysa ve veterinerin bunun kan testi sonuçlarını etkileyebileceğinden endişe ediyorsa, randevuyu kliniğin daha sessiz olduğu ayrı bir zamanda almasını öner. Bu, kan örneği almayla ilişkili stresi azaltmış olur.
